Trong làng game hiện đại, thuật ngữ “Loot Box” đã trở nên phổ biến và gây nhiều tranh cãi. Đây là một cơ chế thu hút người chơi bỏ tiền thật để nhận các vật phẩm ảo ngẫu nhiên trong game. Bài viết này sẽ đi sâu tìm hiểu về bản chất của Loot Box, lịch sử hình thành, các vấn đề gây tranh cãi cũng như tác động của nó đến ngành công nghiệp game.
Loot Box là gì?
Loot Box là một hệ thống phần thưởng ngẫu nhiên trong game, thường được thiết kế dưới dạng hộp quà hoặc vòng quay may mắn. Người chơi phải trả một khoản phí nhất định bằng tiền thật hoặc tiền ảo để mở/quay Loot Box và nhận các vật phẩm ngẫu nhiên bên trong. Các vật phẩm này có thể là trang phục, vũ khí, nhân vật hoặc các tài nguyên trong game với độ hiếm và giá trị khác nhau.
Cơ chế này tạo ra cảm giác hồi hộp và phấn khích cho người chơi, giống như việc mở một hộp quà bất ngờ. Tuy nhiên, tính ngẫu nhiên của Loot Box cũng khiến nó trở thành vấn đề gây tranh cãi, bởi người chơi không biết chắc mình sẽ nhận được gì sau khi bỏ tiền ra.
Một đặc điểm quan trọng của Loot Box là tỷ lệ ra các vật phẩm quý hiếm thường rất thấp. Điều này khuyến khích người chơi mua nhiều Loot Box hơn để tăng cơ hội nhận được vật phẩm mong muốn, dẫn đến việc chi tiêu nhiều hơn.
Sự phát triển của Loot Box
Đối với trong game: Chắc hẳn những người chơi của các tựa game như: CS:GO, PUBG, Fifa, Liên Minh Huyền Thoại,… Những tựa game nổi tiếng hiện nay, phần lớn đều sở hữu những tính năng mở khóa cũng như quay lượt khác nhau.
Về mặt đời thực: Hầu hết trong chúng ta, ngày bé ai cũng được 1 lần đi tham quan siêu thị và đã từng biết đến quả trứng đồ chơi, bên trong có chứa một món quà bí ẩn (khủng long, robot, máy nuôi thú ảo,…).
Sự phát triển của Loot Box
Loot box xuất hiện lần đầu trên những… hộp thuốc lá từ những năm 1800 và xuất hiện trên những chiếc máy Gacha (ông tổ của Lootbox). Đầu những năm 90, đây được cho là sự bùng nổ của lootbox với thể loại game thẻ bài như: thẻ bóng chày, thẻ cầu thủ bóng đá, điển hình nhất là những thẻ bài từ bộ truyện Yu-Gi-Oh. Người người nhà nhà đều sẵn sàng chi tiền cho những thẻ bài thuộc dạng “quý hiếm” với số lượng có hạn, lợi nhuận cũng từ đó mà đổ vào túi của nhà phát hành.
Vào thời kỳ internet phát triển mạnh mẽ, lootbox cũng vì thế mà lớn mạnh hơn và xuất hiện dày đặc hơn. Cụ thể như sau: CS:GO có những vật phẩm (súng, dao) phiên bản giới hạn hoặc không được bán trong shop (cash shop), thì người chơi sẽ phải nạp tiền vào game để mở hòm đồ với mong muốn có được những vật phẩm ảo với giá…trên trời. Kế đó là tựa game Liên Minh Huyền Thoại cho ra mắt dòng trang phục “hàng hiệu” khi kết hợp với hãng thời trang Louis Vuitton (LV) với số lượng có hạn.
Tranh cãi xung quanh Loot Box
Loot Box là một chủ đề gây nhiều tranh cãi trong cộng đồng game thủ cũng như các nhà quản lý. Mặc dù mang lại lợi nhuận lớn cho các nhà phát hành, cơ chế này cũng vấp phải nhiều chỉ trích gay gắt.
Loot Box và cờ bạc
Một trong những tranh cãi lớn nhất xoay quanh việc Loot Box có thể được coi là một hình thức cờ bạc hay không:
Tương đồng với cờ bạc: Nhiều người cho rằng cơ chế của Loot Box rất giống với máy đánh bạc. Người chơi bỏ tiền vào với hy vọng nhận được phần thưởng có giá trị, dựa hoàn toàn vào may rủi.
Tác động tâm lý: Loot Box kích thích các phản ứng tâm lý tương tự cờ bạc như cảm giác hồi hộp, phấn khích khi “trúng” vật phẩm hiếm. Điều này có thể dẫn đến nghiện và các vấn đề tâm lý khác, đặc biệt đối với trẻ em và thanh thiếu niên.
Tranh cãi pháp lý: Nhiều quốc gia đang xem xét việc có nên coi Loot Box là cờ bạc và áp dụng các quy định pháp lý tương ứng hay không. Một số nước như Bỉ, Hà Lan đã cấm hoặc hạn chế Loot Box trong game.
Tuy nhiên, các nhà phát hành game thường phản bác rằng Loot Box khác với cờ bạc ở chỗ người chơi luôn nhận được một thứ gì đó, dù có thể không phải vật phẩm mong muốn.
Tác động đến thiết kế game
Loot Box cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến cách các game được thiết kế:
Ưu tiên lợi nhuận: Một số nhà phát triển bị chỉ trích vì quá tập trung vào việc tối ưu hóa doanh thu từ Loot BoxNhư một hệ quả, điều này có thể dẫn đến sự giảm sút chất lượng tổng thể của trò chơi, khi mà những yếu tố gameplay truyền thống bị hy sinh để phục vụ cho cơ chế Loot Box.
Đối với nhiều nhà phát triển, áp dụng Loot Box trở thành ưu tiên hàng đầu trong thiết kế game, khiến họ bỏ qua các khía cạnh như câu chuyện, đồ họa hoặc trải nghiệm người dùng. Hậu quả là, những sản phẩm ra đời dễ trở nên nhàm chán và mất đi giá trị nghệ thuật mà game mang lại. Người chơi ngày càng cảm thấy mệt mỏi với những trò chơi chỉ được thiết kế để thúc đẩy tiêu dùng.
Trong tương lai, việc phát triển game cần phải tìm kiếm sự cân bằng giữa doanh thu từ Loot Box và chất lượng nội dung. Nếu nhà phát hành muốn giữ chân người chơi, họ cần tạo ra những trải nghiệm đáng nhớ không chỉ dựa vào tiêu chí kiếm tiền nhanh chóng nhưng còn đảm bảo rằng khách hàng có được giá trị thực sự từ thời gian và chi phí họ bỏ ra.
Là phương tiện để nhà phát hành “hút máu” game thủ
Đây chắc có lẽ là điều các game thủ mong chờ đúng không? Quả thật không sai khi nhiều người cho rằng loot box là một “con gà để trứng vàng” của nhà phát hành, nó đem lại nguồn lợi nhuận khổng lồ từ ví của người chơi về ví của họ. Nhà phát hành VNG cũng đã từng bị giới game thủ cho rằng họ “hút máu” quá đà trên tựa game Võ Lâm Truyền Kỳ và Boom.
Nhưng thực sự lootbox có tệ đến thế?
Thực ra thì ai cũng cần phải có thu nhập để sống và những nhà phát hành game cũng cần thu nhập để… sống. Bỏ qua những tiêu cực đã kể trên, không thể phủ nhận rằng lootbox cũng đem đến một nguồn lợi không nhỏ cho nhà phát hành. Họ có nguồn thu nhập để có thêm kinh phí tổ chức những giải đấu lớn-nhỏ dành cho người hâm mộ nhằm tôn vinh những người chơi xuất sắc nhất, nhà phát hành cũng phải chi trả thu nhập cho toàn bộ nhân lực để cải thiện – phát triển game hoặc sản phẩm tốt hơn, tất cả đều hướng về khách hàng.
Lootbox không sai nếu nhà phát hành tìm được tỷ lệ ra đồ lootbox làm hài lòng phần đông game thủ. Lootbox là cơ hội để những người ít nạp tiền có được những vật phẩm trang bị vượt trội so với số tiền họ bỏ ra. Đó cũng là một cách tốt để giữ chân được một lượng lớn game thủ, qua đó duy trì được một cộng đồng đông – vui – vững mạnh. Mà một cộng đồng mạnh là nền tảng vững chắc để một tựa game sống trường tồn trong hiện tại và tương lai.
Kết luận
Loot Box đã chứng minh rằng nó không chỉ đơn giản là một công cụ để tăng doanh thu mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý người chơi cũng như cách thức vận hành của ngành công nghiệp game. Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng những tác động tiêu cực mà hệ thống này gây ra cũng không thể phủ nhận. Hơn bao giờ hết, cần có sự cân nhắc và trách nhiệm trong việc thiết kế các cơ chế monetization này để tạo ra một trải nghiệm chơi game an toàn và lành mạnh cho mọi đối tượng người chơi.